STARI KRAGUJEVAC - Razvoj varoši kao prestonice (Prvi deo)

Proglašenjem Kragujevca za prestonicu obnovljene srpske države započinje brži razvoj ove varoši. Pored stare varoši oko Kamene ćuprije, počinje se, na uzvišici na levoj strani Lepenice stvarati nova varoš, koja je od stare turske varoši bila neznatno udaljena i odvojena livadama. Tu je, po naredbi kneza Miloša, podignuto nekoliko zgrada za potrebe dvora, koje su u jednom vencu, zajedno sa crkvom i kneževom ćuprijom, činile centar srpske prestonice, odakle je knez dugi niz godina upravljao aposlutistički državom.

Kragujevac je kao prestonica bio mesto gde su bile smeštene najviše državne vlasti: Narodna kancelarija, osnovana 1820. godine, Opštenarodni sud srbski, Sovet serbski (osnovan 1826), Državni savet (1835), Glavno kaznatečejstvo, gde je zasedalo najviše narodno predsedništvo, Narodna skupština i državna glavna sobranja na dvoru kod kneza Miloša Obrenovića, gde su donošene najviše odluke, primani strani predstavnici i uspostavljani diplomatski odnosi. Važna državna pitanja rešavana su i značajne odluke donošene u dogovoru između kneza i Narodne skupštine. 

Tekst, uz saglasnost autora, preuzet iz knjige "Stari Kragujevac" Boriše Radovanovića.

Van značajnijih puteva, u jednom od najpristupačnijih kutaka Kragujevačke kotline, sa nacionalno ujednačenim stanovništvom, koje se u novu prestonicu doseljavalo iz dinarskih i kosovsko-metohijskih oblasti, Kragujevac je bio kao stvoren za novu ulogu koju mu je namenio srpski knez Miloš Obrenović. Sa širenjem varoši i dolaskom u Kragujevac činovnika iz "preka", otvaranjem zanatlijskih radnji i trgovina sa novom robom, grad je gubio orijentalni i sve više poprimao evropski izgled. To se najviše ogledalo u graditeljstvu i prodoru evropskog načina odevanja. Staru arhitekturu zamenjuje nova, savremena izgradnja, od čvrstog materijala, a kuće pokrivene krovinom i slamom zamenjuju se kućama pokrivenim crepom i ćeramidom.

Nastaviće se...