Radio uživo
Najstarije osvetljenje koje su koristili stanovnici Kragujevca u prošlosti bilo je vatra sa ognjišta. Zanimljivo je da je sve do 1895. godine Jovan Ristić (docniji namesnik i predsednik Vlade), kao učenik, sakupljao seno i bacao ga uveče na ognjište da bi mogao da uči.
Prove pokretne svetoljke koje su upotrebljavane u varoši bile su lučane. Osvetljavanje prostorija pomoću masti i ulja omogućeno je upotrebom žiška. Prve sveće od loja pravile su mumdžije (voskari). Iz Dubrovnika su vrlo rano uvožene i luksuzno ukrašene sveće. Petrolejske lampe počele su da se upotrebljavaju sedamdesetih godina 19. veka.
Uličnog osvetljenja nije bilo za vreme Turaka. Korišćeni su fenjeri. Oni su postavljani na raskrsnicama, ispred gostionica i mehana. Petroldžije bi palile ove fenjere u kojima su gorele petrolejske lampe. Oni su u isto vreme bili i noćni čuvari. Paljenje fenjera ustupano je putem licitacije građanima.
Sve do Prvog svetskog rata Kragujevac (osim Vojno-tehničkog zavoda) nije imao električno osvetljenje. Za osvetljenje varoši pre Prvog svetskog rata koristili su se različiti izvori: petrolejke, acetilenske (karbitne) i keros lampe.
Za vreme Prvog svetskog rata bila je postavljena gradska mreža i montirana jedna mala centrala od 80 KS (konjskih snaga), sa jednosmernom strujom.
Odmah posle Prvog svetskog rata podignuta je nova električna centrala od 12 KS, dobijena iz Direkcije plena. Instaliran je jedan generator od 60 KW, a korišćena je već postojeća mreža.
Nagli porast broja potrošača i povećanje potrošnje električne energije u industrijske svrhe, nametnuli su potrebu proširenja električne mreže, kao i proširenja kapaciteta električne centrale i rekonstrukciju postojeće gradske mreže. Iz tog perioda sačuvao se i plan električnog osvetljenja u varoši, koji je iznedrio D. Jovanović. Međutim, pokazalo se da se sa ovim planom ne bi trajnije rešilo pitanje električnog osvetljenja grada, pa je Opština zaključila ugovor sa Vojno-tehničkim zavodom o snabdevanju grada električnom energijom.
Tekst, uz saglasnost autora, preuzet iz knjige "Stari Kragujevac" Boriše Radovanovića.
Podizanje nove opštinske centrale bilo je gotovo 1928. godine. Jačina centrale bila je 270 KS, a generatora 168 KW. Iste godine podigla je Opština četiri transformatora po 100 KW i jedan od 56 KW, izvršena je opsežna rekonstrukcija gradske mreže u dužini od 150 kilometara i započelo korišćenje električne energije sa hidrocentrale na Zapadnoj Moravi.
