U okviru “Bdenja” otvorena izložba o logoru na Beogradskom sajmištu

U Muzeju “21. oktobar”, u okviru tradicionalne manifestacije “Bdenje”, otvorena je izložba Memorijalnog centra Staro sajmište - “Logor na Beogradskom sajmištu (1941-1944)”.

“Logor na Beogradskom sajmištu imao je dva različita karaktera, imena i namene. Od decembra 1941. godine do 1942. to je bio jevrejski logor Zemun, jedan od prvih logora smrti u okupiranoj Evropi. U njemu je ubijeno 6.320 Jevreja. U logoru je bilo zatočeno i oko 600 Roma, a prema dosadašnjim podacima 56 je umrlo od gladi ili bolesti. Već u maju 1942. godine ovaj logor postaje prihvatni logor Zemun, a najveći broj zotočenika su bili Srbi iz Srbije, Nezavisne države Hrvatske, a bilo ih je i iz Albanije i Grčke. To je bio centralni nemački logor na evropskom jugoistoku koji je služio za prihvatanje zatočenika radi slanja u druge logore. U drugom periodu koji je trajao do jula 1944.godine oko 32.000 je izgubilo život od gladi, bolesti, torture ili je ubijeno. Ovaj logor je postao jedan od simbola stradanja Beograda i Srbije u Drugom svetskom ratu”, kaže autor izložbe, istoričara dr Milan Koljanin. 

“Logori Topovske šupe i na sajmištu, skoro sedam decenija posle rata su bili potpuno zaboravljeni i nedovoljno istraženi. Rad nove ustanove kulture osnovane 2022. godine se zasniva na istraživanju. Do sada su došli do novih dokumenata, autentičnih fotografija logora, a prikupljaju i svedočanstva od potomaka čiji su preci bili u logorima i preživelih kojih skoro više i da nema. Rastauracija zgrade, kako bi postala muzej i izložbeni prostor, takođe je jedna od misija Memorijalnog centra, a za dve godine postojanja uspeli su da obnove i restauriraju centralnu kulu u kojoj je bila postavljena izložba „Logor na Beogradskom sajmištu (1941-1944)“", ističe direktorka Memorijalnog centra “Staro sajmište”, dr Krinka Vidaković Petrov. 

Ova postavka u Muzeju „21. oktobar“ biće otvorena narednih mesec dana i sadrži dokumenta i fotografije najvećeg logora u okupiranoj Srbiji u kome je u obe faze bilo oko 40.000 logoraša, a od tog broja ubijeno je ili umrlo oko 17.000. 

“Mašinerija rata i destrukcije mnogo lakše pobedi umetnost, sport, radost. Nas Kragujevčane tuga je ojačala, odredila karakter i dalje podseća da uvek budemo bolji. Oktobar u Kragujevcu je za sve nas, mesec u kome smo pomalo setni, prkosni, ozbiljni, disciplinovani. Živimo sa bolom, ne želimo nikome da ga ikada više oseti, živimo i pamtimo”, poručila je članica Gradskog veća za kulturu, Ana Petrović Jelić. 

“Bdenje” je u Muzeju „21. oktobar“ nastavljeno promocijom poeme “Lekcije iz pamćenja” koja će biti izvedena na “Velikom školskom času”. O poemi su govorili pisac dr Dragan Hamović, recenzentkinja dr Jana Aleksić, i najzaslužniji za scensko izvođenje poeme, glumac i reditelj Nebojša Dugalić.

U okviru oktobarskih manifestacija koje organizuje Spomen park „Kragujevački oktobar“, pod poroviteljstvom Ministarstva kulture i grada Kragujevca, program „Bdenja“, završen je koncertom Gradskog hora „Liceum“.